Pazar

İstiridye Mantarı Hastalık ve Zararlıları

Mantar yetiştiriciliğinde hastalık ve zararlılar; kompost, tohumluk misel, su, insan ve havadan bulaşmaktadır. Pastörizasyon veya sterilizasyonu iyi yapılmamış bir kompost daha başlangıçta elden çıkmaya mahkumdur. Üstelik böyle bir kompostu üretime almak hastalığın tüm işletmeye yayılmasına neden olacaktır. İşletmede kullanılan su çeşitli hastalık ve zararlıları taşıyabilir. Miseller virüsle bulaşık olabilir, yetiştirme ortamının havalandırması iyi olmadığı takdirde fungus, bakteri, böcek ve virüs zararı görülebilir. Aslında İstiridye mantar türlerinin miselleri yoğun pamuğumsu şekilde ve çok hızlı gelişmekte, primordium sonrası hızlı gelişme aşamasında üzerine konan ufak sinek, böcekler nemli yüzeye yapıştığında mantarlar tarafından emilerek, hazmedilmektedir. Alınacak hijyenik önlemlerle yukarıdaki konulara dikkat edildiğinde yetiştiricilikte hiçbir sorunla karşılaşılmadan başarıyla üretim gerçekleştirebilmek mümkündür.
Bu bakımdan pastörizasyona dikkat edilmeli, işletmede temiz su kullanılmalı, çevre temizliğine önem verilmeli, havalandırma bölümlerine filtre yerleştirilmeli, konusunda hassas,temiz iş gücü kullanılmalı,  alet ve veriştirilme." konusunda hassas, temiz iş gücü kullanılmalı, kullanılan alet ve ekipmanların temizliğine özen gösterilmelidir.
Bununla beraber bulaşık ortamlarda bazı hastalık ve zararlılar ortaya çıkabilir. En fazla görülen hastalıklar yeşil, kahverengi, turuncu küf, Trichoderma harzianium, Penicillium sp. ile Hypocrea sp., Neurospora sp.'dır. Bunların dışında kültürlerde hastalık olarak Fusarium sp., Mucor sp., Aspergillus sp.. Verticillium fungicola, Monilia sp., Trichothecium sp.' de görülebilmektedir. Bu hastalıklar yetersiz pastörizasyon, çok yüksek nemle, yetersiz havalandırmadan kaynaklanmaktadır. Diğer taraftan kompostun yüksek azot içeriği ile yüksek sıcaklıkta yetiştirme ortamlarında Coprinus spp. (mürekkep mantarları) ortaya çıkabilmektedir. Mantarlarda görülebilecek en önemli hastalıklardan birisi de bakteriyel leke hastalığıdır. Çok yüksek nemde veya sulama suyunun bulaşık olduğu durumlarda mantarların üzerinde kalan suda bulunan bakteriler (Pseudomanas tolaasii ve P agarici) gelişerek kahverengi ve sarı lekelere yol açmaktadır. Aşırı nem ve yetersiz havalandırmayla görülen bu hastalıklar suyun klorlanması ve iklimlendirmenin düzeltilmesiyle giderilebilir. 
İstiridye mantar yetiştiriciliğinde fermantasyon yapılmadığından komposttan etrafa amonyak çıkışı olmamakta, aksine misel gelişmiş kültürler havaya hoş bir koku yaymaktadır. Bu bakımdan beyaz mantar yetiştiricilerinin korkulu rüyası olan sinek ve larvaları en fazla yaz aylarında sorun olmaktadır. En fazla rastlanan zararlı tipler ise Mycophila speyeri
Lycoriella solani
Megaselia halterata
M. nigra
Coboldia fuscipes v.b.'dir. Kompost pastörizasyonu iyi yapıldığı, çevre temizliğine dikkat edildiği, atık kompostlar işletmeden hemen uzaklaştırıldığında, üretim odalarına piyasada her yerde bulunabilecek sinek öldürücü veya tutucu aletler, feromon kağıtları konulup, hızlı gelişen ve büyüyen mantar ırkları kullanıldığında sinek ve böcekler yetiştiricilikte sorun olmaktan çıkacaktır. Son yıllarda kompost içine misel ekiminde biyolojik mücadele amacıyla Bacillus thuringiensis var. Israeliensis ilavesiyle sineklerin kültür ortamlarından uzak tutulmasına yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Bunların dışında yetiştiricilikte bazen mantarlarda anormal şekiller ortaya çıkabilmektedir. Anormalitenin mekanizması tam olarak bilinmemekle beraber işletmede bu tip sorunlarla karşılaşılmaması için iyi bir iklimlendirme gerekmektedir.

Mantar yetiştiriciliğinde virüs Holings tarafından ilk kez 1962 mantar yetiştiriciliğinde tanımlanmıştır (Holings 1962). İstiridye virüs hastalığı anormal mantar oluşumu şeklinde kendini göstermekte,karnabahar şeklinde yapılar oluşmaktadır.Virüsler çeşitli zararlılarla taşınmakta veya tohum yoluyla bulaşmaktadır.Bu bakımdan hijyene dikkat edilmeli, virüsün görüldüğü durumlarda yetiştiricilikte ırk veya tür değişikliğine gidilmelidir. Görüldüğü üzere İstiridye mantar yetiştiriciliğinde, hastalık ve zararlılar kısmında hiçbir kimyasal uygulamadan bahsedilmemiştir. Başarılı bir üretici hiçbir inorganik madde ve kimyasal ilaç kullanmadan yüksek kalitede, verimli, tamamen organik şekilde istiridye mantarı yetiştirilebilir. Ve şimdi tam mantar üretme zamanı.
----------------------------------------
Kendisine teşekkürü bir borç biliriz; değerli hocamız M. Ertuğrul İlbay
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Dışkapı Ankara 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Sağlıklı İletişim Kurabilmek İçin Gönderdiğiniz Maillerinize Lütfen Telefon Numaranızı Mutlaka Yazınız. Zira Telefon Numarası Belirtilmeyen Mesajlara Cevap Verilmeyecektir.