Kütükte İstiridye Mantarı ekimi nasıl yapılır?

Poşette istiridye mantarı nasıl yetiştirilir konusunu daha önce sizlere yazmıştım. İlgili konuyu bloğumuzdan inceleyebilirsiniz.

Bu yazımız da ise üretimi daha kolay olan kütükte İstridye mantarı yetiştiriciliği konusunu sizlerle paylaşmak istiyorum.

Kayın mantarları, lignin, selüloz ve hemiselülozları parçalayabilen özellikleriyle çürümüş veya çürümekte olan birçok ağaç türü kütüğünde doğal olarak yetişmektedir. Bizler de doğal ortamında olduğu gibi kütüklerde İstridye mantarı yetiştirebiliriz. Ağaç kütüklerin de yetiştireceğiniz İstridye mantarları doğal ortamlarındaki gibi olacağından bu mantarların tadı daha keskin ve güzel olacağı gibi son derece organik bir yetiştiricilik olacaktır.

Kütükte istiridye mantarı yetiştiriciliği

Kompost hazırlayarak poşetler de İstridye mantarı yetiştiriciliğin de genellikle malzeme temini birçok insanlar tarafından zor olmaktadır. Kompost hazırlanırken malzemelerin sterilazyonu da en büyük sorunların başın da gelmektedir. Ağaç kütüklerinde ise bu problemler kısmen daha az olacak. Yeni kesilmiş ağaç kütükleri yeterli neme sahiptir. Ayrıca bu kütüklerin sterilizasyona ihtiyacı   yoktur.  Çevrenizde özellikle odun satan yerler de işimizi görecek kütüklerden bulabiliriz. Ekonomik ömrünü tamamlamış ağaçların kesilmesiyle de bu kütükler mantar yetiştiriciliğin de kullanabilirsiniz. Bunun dışında yasal olmayan yollardan kesilmiş orman ağaçları veya çevremiz deki genç ağaçların kesilmesi kesinlikle amacımızın dışına çıkacağını ve bunu onaylamadığımızı belirtmek isteriz.

İstridye – kayın mantarı genellikle geniş yapraklı yumuşak odunlu (kavak, ıhlamur, söğüt vb.) ağaçlarda hızlı, meşe ve gürgen gibi sert odunlu ağaçlarda misel gelişimi yavaş olur.

Pleurotus spp. üretiminde sert yapılı ağaçlardan beş yıl, yumuşak dokulu ağaçlardan ise iki, üç yıl boyunca aynı kütükten mantar alınabilmektedir. Özellikle ikinci yılından itibaren verim daha da artmaktadır.

Kayın mantarları üretim tekniğinde kullanılan materyallerden ağaç kütüklerine 30-40 cm. uzunluğunda 20-25 cm. çapındaki kütüklere 2-3 cm. çapında 5-6 cm. derinliğinde ve 6-8 adet olmak üzere delikler açılarak buralara misel aşılanır. Bu mantar türü kavak, gürgen, meşe, kızılağaç, telli kavak, ıhlamur, söğüt gibi ağaçların kütüklerinde çok güzel yetiştirilebilir.

Televizyon, gazete ve internet haberlerin de sıklıkla karşılaştığımız kütükte kayın mantarı   yetiştiriciliği projeleri birçok il, ilçe ve beldelerde hayata geçirilmekte ve özellikle kırsal kesimlerde, orman köylerin de alternatif tarımsal üretim yetiştiriciliği olmaktadır.

İster hobi olarak ister ticari amaçlı olsun kütükte kayın mantarı yetiştiriciliği yaparak sizlerde bu güzel uğraş dan büyük bir haz alabilirsiniz. Yetiştirdiğiniz organik kayın mantarlarını sevdiklerinizle paylaşabilir ve hatta çevrenizde pazarlayarak bütçenize katkı sağlayabilirsiniz.

Şimdi sizlere kolay yoldan kütükte mantar yetiştiriciliği nasıl yapılır anlatmak istiyorum. En iyisi, okuyacaklarınızın dışında kendinizin bizzat deneyerek en uygun yöntemleri keşfetmeniz.

KÜTÜKLERİN HAZIRLANMASI

Kayın mantarı için, çapı 10 cm den küçük olmayan her çapta ağaç kütüklerin de rahatça yetişebilir. Kütüklerin yeni kesilmiş olmasını tercih etmenizi öneririm. Yeni kesilen kütükler yeterli neme sahiptir. Uzun süre bekletilmiş kütüklerin nemi yetersiz olabileceği gibi yabani mantar sporları kütüklere bulaşmış olabilir. Bu durumlar da kütüklerinizi kaynar suda bir müddet bekletmeniz önerilmektedir. Yeni kesilmiş ise bu işleme gerek yoktur.

Kütüklerin yeni kesilmiş olmasının yanında sağlam ve sağlıklı olmaları da tercih edilmelidir.

Aşılama için en uygun zaman ilkbahar ve sonbahar mevsimleridir. Kütük aşıları, kapalı   mekânlarda her mevsim yapılabilir.

20-25 cm çapındaki kütükler 30-50 cm uzunluğunda kesilir.

Yeterli neme sahip olan kütüklerin uç kısımlarından 3-5 cm’lık kısım motorlu testere ile kesilerek ayrılır. Kütüğün kesilen kısmına 100-150 gr misel yayılarak kesilen 3-5 cm lik kısım üzerine çivi ile çakılır ve kütükler naylon poşetlere sarılarak 1-1.5 ay süre ile 25 C’e karanlık bir ortamda misellerin gelişmesi sağlanır.

Kayın kütüğünde yaprak mantarı yetiştiriciliği

Bir başka yöntemse kütükler üzerin de 2-2.5 cm çapında 5-6 cm derinliğinde olacak şekilde matkap yardımıyla delikler açılır. 15-20 cm çapında 40-50 cm uzunluğundaki kütüklere 10-15 adet delik yeterlidir.

Her bir kütük için 100-120 gr kayın mantarı miseli yeterlidir. Miseller deliklere doldurulur ve bal mumu ile üzerleri kapatılır. Kütükler naylon poşetlere sarılarak misel gelişmesi için gelişme odalarına alınır. Kütüklerin tabanını su içerisine oturtmak daha iyi netice alınmasını sağlayacaktır.

KÜTÜKTE İSTRİDYE MANTARI  YETİŞTİRİCİLİĞİ UYGULAMASI

Yumuşak dokulu ağaçlar da (kavak, söğüt vb.) misel sarımı daha hızlı olduğundan ilk hasat sert dokulu ağaçlara (gürgen, meşe vb.) göre daha erken olmaktadır. Aşağıda gördüğünüz gibi basit bir kaç işlemle kavak ağacı kütüğüne mantar tohumlarını kolayca aşıladık.

Sizler de burada anlatılan yöntemlerle veya kendi geliştireceğiniz yöntemlerle kolayca mantar yetiştirme kütüklerinizi hazırlayabilirsiniz.

Kavak kütüğünde mantar yetiştirme

Kütükler üzerin de 2-2.5 cm çapın da 5-6 cm derinliğinde olacak şekilde matkap yardımıyla delikler açılır. Deliklerin açılmasın da aşağıda yayınlanan video dan da bilgi alabilirsiniz. 

Kütükte mantar yetiştirme

Açılan bu deliklere mantar miselleri yerleştirilerek delikler doldurulur.

Aktarlar da rahatlıkla bulabileceğiniz bal mumunu tavaya koyarak ateş üzerin de eritilir. Biraz soğuyan bal mumu bir fırça veya buna benzer araçla misellerin üzerine sürmek suretiyle tohumların üzeri bal mumuyla kapatılır. Bu işlemi yaparken hızlı olmanızda fayda vardır, çünkü bal mumu hızla donmaktadır. Bal mumu bulamazsanız mum ile de deneye bilirsiniz.

Kütüğe mantar miseli aşılama

işte bu kadar kolay. Böylelikle kütüklerimizi mantar miseliyle aşılamış olduk. Aşılanmış kütükleri müsait olan uygun bir yere bırakıyoruz. Kütükleri su dolu (5-7 cm) bir kabın içine oturtursanız iyi olacaktır böylelikle kütüğünüzün nem ihtiyacını bu şekil de karşılamış olacaksınız.

Kuluçka dönemi olarak anılan dönemin bitimine kadar kütüklerin üzerine siyah bir poşet giydirin. Fotoğrafta gördüğünüz gibi çöp poşeti kullanabilirsiniz. Poşetlere rastgele delikler açarak mevsimine göre 1-1,5 ay kadar kütükleri bu şekilde bekletin.

Uygun sıcaklığı bulan miseller hemen harekete geçerek hızla kütüğünüzü sarmaya başlayacaktır. Ağaç yapısı, çevresel faktörler ve bakım (nemlendirme vb.) gibi etkenlere göre misel ekimin den 4-5 ay sonra ilk hasadınızı alabilirsiniz. Gene ağaç yapısına göre kütüğünüz çürüyene kadar aynı kütükten 4-5 sene mantar hasat edebilirsiniz.

Genellikle verim için verilen değerler kütük ağırlığının % 30 u kadardır.

Misel aşılanan kütüklerin kuluçka dönemi

Misel sarımı başlamış kütükler

Misel sarımı tamamlanmış kütükler

Doğa da yetişen kayın  mantarları gibi aynı lezzette ve sağlıkta olan kütükte yetiştirdiğiniz kayın mantarları, son derce organik olacaktır.

Son zamanlarda hızla yaygınlaşan istridye mantarı yetiştiriciliğini sizler de ister hobi olarak, isterseniz ticari olarak düşünüp başlayabilirsiniz. Ülkemizin  çeşitli yerlerinde kayın mantarı yetiştiriciliği projeleri hazırlanarak meraklı üreticilere anlatılmaktadır. Bu konuda Firmamız en yoğun çalışmaları yaparak insanlara Danışmanlık ve kurulum hizmeti vermektedir. Biz Huzur Mantar Ailesi olarak sizlere yardımcı olabiliyorsak bizler için de en büyük mutluluk budur.

İstiridye mantarı yetiştirmek isteyen ziyaretçilerimizin istridye mantarı tohumu ihtiyaçlarını   karşılamak için bizi arayabilirler.

Bu numaradan güvenli bir şekil de istridye mantarı ve tohumu miseli siparişi verebilirsiniz.